Κατηγορία: πρακτικές

Το αλυσοπρίονο είναι ένα από τα πιο αγαπημένα εργαλεία για τους περισσότερους ερασιτέχνες και επαγγελματίες κλαδευτές και υλοτόμους. Όταν πρόκειται για κοπή μεγάλων κορμών, κοπή δέντρων ή και καθαρισμό κλαδιών μεγάλου μεγέθους, τα οποία δεν μπορούν να κοπούν με πριόνι χειρός, τότε το αλυσοπρίονο είναι το εργαλείο που χρειαζόμαστε. Εκτός από όλα τα οφέλη από τη χρήση του, το αλυσοπρίονο εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα μηχανήματα, τα οποία κάθε χρόνο προκαλούν πολλά ατυχήματα ή ακόμα και θανάτους. Η χρήση των αλυσοπρίονων κρύβει κινδύνους όχι μόνο για άπειρους χρήστες ή ερασιτέχνες, αλλά συχνά και για επαγγελματίες λόγω της εξοικείωσης με τη χρήση τους ή της υπερεκτίμησης των δυνατοτήτων τους. Και στις δύο περιπτώσεις είτε μιλάμε για ερασιτέχνες, είτε για επαγγελματίες είναι απαραίτητη η τήρηση ορισμένων βασικών και απαράβατων κανόνων.
Με μερικές απλές αναζητήσεις στο internet ανακαλύπτουμε αμέτρητα αποσπάσματα βίντεο τα οποία παρουσιάζουν “ατυχείς” καταστάσεις με χρήση αλυσοπρίονων που συχνά προκαλούν και γέλιο. Αν το σκεφτούμε όμως καλύτερα… μόνο για γέλιο δεν είναι και αυτό που θα πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου είναι το πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η χρήση τους, ειδικά όταν αυτή δεν γίνεται με τον ενδεδειγμένο τρόπο ή όταν δεν τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας.

Μπορεί το παραπάνω βίντεο να είναι χιουμοριστικό. Δείτε όμως στο πιο κάτω τι μπορεί να προκαλέσει η απροσεξία και η μη τήρηση των κανόνων ασφαλείας. Ένα “κλώτσημα” όταν εργαζόμαστε σε χώρο που υπάρχουν άλλα εμπόδια φυσικά ή μη, μπορεί να έχει δυσάρεστα αποτελέσματα.

Τα αλυσοπρίονα λειτουργούν συνήθως με ιδιαίτερα ισχυρούς(αναλογικά με το μέγεθός τους) κινητήρες. Το μοτέρ δίνει στην αλυσίδα μεγάλη ταχύτητα περιστροφής, ώστε να κόβει αποτελεσματικά. Τί γίνεται όμως όταν η αλυσίδα σταματά ή κάτι την εμποδίζει απότομα από το να κινηθεί; Δεν θα αποτελέσει εξαίρεση. Θα ακολουθήσει το νόμο της κίνησης του Νεύτωνα, σύμφωνα με τον οποίο για κάθε δράση υπάρχει μία αντίδραση… Άρα τότε το αλυσοπρίονο αντί να κόψει, θα “κλωτσήσει” θέτοντάς μας σε κίνδυνο.

Δεν είναι όμως μόνο το κλώτσημα αιτία ατυχημάτων. Αιτίες υπάρχουν πολλές και συχνά εξαρτώνται από το χώρο, το χρήστη, τα υλικά και τις συνθήκες γενικότερα.
Αυτό που πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας είναι η τήρηση κανόνων.

– Μην χρησιμοποιείτε το αλυσοπρίονο εάν νιώθετε κουρασμένοι, άρρωστοι, αναστατωμένοι ή έχετε κάνει χρήση φαρμάκων που μπορεί να προκαλέσουν υπνηλία, αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών.
– Χρησιμποποιείτε πάντα παπούτσια ασφαλείας.
– Φοράτε ρούχα κατάλληλα και μέσα ατομικής προστασίας.
– Προστατέψτε κεφάλι, πρόσωπο, μάτια και ακοή χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα μέσα(κράνος, προσωπίδες ή ειδικά γυαλιά, ωτοασπίδες κτλ)
– Διατηρείτε την αλυσίδα ακονισμένη και σωστά ρυθμισμένα τα εξαρτήματα για αποφυγή υπερβολικών κραδασμών.
– Ελέγχετε, τροφοδοτείτε και εκκινείτε το αλυσοπρίονο πάντα στο έδαφος.
– Κατά τη συχνή και παρατεταμένη χρήση παρακολουθείτε συχνά την κατάσταση των χεριών και των δακτύλων σας. Πάντα υπάρχει η πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου δόνησης χεριού-βραχίονα ή καρπιαίου σωλήνα. Σε περίπτωση εμφάνισης κάποιου συμπτώματος ζητήστε αμέσως ιατρική συμβουλή.
– Προσέχετε πάντα κατά τη χρήση των καυσίμων. Πριν από την εκκίνηση του κινητήρα σκουπίστε τυχόν διαρροές και απομακρυνθείτε από το σημείο ανεφοδιασμού τουλάχιστον 3 μέτρα μακριά.
– Σταθείτε μακριά από πιθανές πηγές ανάφλεξης(εργαλεία ή συσκευές που προκαλούν φλόγα)
– Μην καπνίζετε όταν χειρίζεστε καύσιμα ή το αλυσοπρίονο.
– Απομακρύνεται άλλα άτομα ή ζώα από τον χώρο εργασίας κατά τη χρήση του μηχανήματος.
– Διατηρείτε το χώρο που εργάζεστε καθαρό και εργονομικό.
– Διατηρείτε ασφαλή στάση στο σώμα σας.
– Πριν ξεκινήσετε να κόβετε κάνετε ένα σχεδιασμό για το σημείο που πρόκειται να πέσουν τα κλαδιά ή το δέντρο.
– Κρατήστε σταθερά το αλυσοπρίονό σας.
– Πριν από την εκκίνηση βεβαιωθείτε ότι η αλυσίδα δεν έρχεται σε επαφή με οποιαδήποτε επιφάνεια.
– Κρατήστε το αλυπρίονο μακριά από όλα τα μέρη του σώματός σας όταν αυτό είναι σε κίνηση.
– Κατά τη μεταφορά απενεργοποιείτε τον κινητήρα και διατηρείτε τη λάμα προς τα πίσω και την εξάτμιση μακριά από το σώμα σας.
– Σε κάθε χρήση ελέγχετε την καλή κατάσταση του μηχανήματος.
– Απενεργοποιείτε πάντα τον κινητήρα πριν ακουμπήσετε το αλυσπρίονο στο έδαφος ή οποιαδήποτε άλλη επιφάνεια.
– Κατά την κοπή κλαδιών ή άλλων τμημάτων προσέχετε εάν αναπτύσσουν κάποια τάση, που μπορεί να προκαλέσει απότομη απελευθέρωση καθώς κόβονται οι ίνες τους.
– Μην πραγματοποιείτε εργασίες κοπής όταν ο καιρός δεν είναι ευνοϊκός.
– Ελέγχετε πάντα τα ξερά κλαδιά που μπορεί να σπάσουν και να πέσουν ή να εκσφενδονιστούν.
– Διατηρείτε τις χειρολαβές καθαρές από καύσιμα και λιπαντικά.
– Ποτέ μην χρησιμοποιείτε το αλυσοπρίονο σε κλειστό χώρο.
– Να είστε πάντα προσεκτικοί και προετοιμασμένοι για ενδεχόμενο λακτίσματος(κλώτσημα) κατά την επαφή της αλυσίδας με κάποιο αντικείμενο.
– Κατά τις κοπές μην τεντώνεστε και μην υπερβαίνεται το ύψος των ώμων σας.
– Κατά την εργασία σε ύψος αναρτάται το αλυσοπρίονο από τα κατάλληλα σημεία πρόσδεσης και πάντα με χρήση του ενδεδειγμένου εξοπλισμού.

Πέρα από τους μηχανισμούς ασφαλείας που μπορεί να διαθέτει το αλυσπρίονό σας, θα πρέπει πάντα να τηρείτε τους παραπάνω βασικούς κανόνες. Η ασφάλεια είναι πάνω από όλα!

Το κλάδεμα αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες διαδικασίες στη δενδροκομία. Στόχοι αυτής της καλλιεργητικής εργασίας είναι η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ βλάστησης και καρποφορίας, η ισχυροποίηση του σκελετού, η επίτευξη όσο το δυνατό σταθερής παραγωγής κάθε χρονιά, η διατήρηση της καλής υγείας του δέντρου με αποφυγή ασθενειών και εντομολογικών προσβολών, η ανανέωση αδύνατων ή γηρασμένων δέντρων, και η εξασφάλιση επαρκούς αερισμού και φωτισμού.
Πρώτα από όλα όμως θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως δεν υπάρχει μόνο ένα κλάδεμα. Τα βασικά είδη είναι το κλάδεμα σχήματος και το κλάδεμα καρποφορίας.

Κλάδεμα σχήματος
Γίνεται κυρίως στα νεαρά φυτά ώστε να δώσουμε το επιθυμητό σχήμα, να ισχυροποιήσουμε τη δομή του σκελετού τους και ακόμα να διευκολύνουμε άλλες καλλιεργητικές εργασίες.

Τα δέντρα διαμορφώνονται σε διάφορα σχήματα και κυρίως στα ελεύθερα σχήματα(κύπελλο, κυπελλοπυραμίδα, σφαιρικό κ.α.) και στα σχήματα πυκνών φυτεύσεων(γραμμοειδές, παλαμοειδές, θαμνοειδές κ.α.)

Κλάδεμα καρποφορίας
Με αυτό επιδιώκεται η διατήρηση και η ανάπτυξη ενός κατάλληλου αριθμού καρποφόρων οργάνων, με στόχο την κανονική καρποφορία, με ικανοποιητική απόδοση σε ποσότητα και ποιότητα.

Το κλάδεμα στη νεαρή ηλικία παρατείνει τη νεανικότητα και γι’αυτό σε αυτή τη φάση εφαρμόζεται το κλάδεμα σχήματος. Όταν όμως πλέον το δέντρο μπει σε πλήρη καρποφορία, εφαρμόζεται το κλάδεμα καρποφορίας.  Έτσι πετυχαίνουμε την επιθυμητή ισορροπία βλάστησης και καρποφορίας και κατά συνέπεια καλύτερη παραγωγή. Στα γηρασμένα δέντρα με το κλάδεμα ανανεώνουμε τη βλάστηση και δημιουργούμε αρκετά νέα καρποφόρα όργανα.

Τα βασικά εργαλεία για το κλάδεμα είναι το κλαδευτήρι ή ψαλίδι κλαδέματος, το πριόνι χειρός, το αλυσοπρίονο(βενζίνης ή ηλεκτρικό) και για ορισμένες περιπτώσεις διάφορα δενδροκομικά μαχαίρια. Όλα τα εργαλεία θα πρέπει να απολυμαίνονται τακτικά για την αποφυγή μετάδοσης ασθενειών.
Ακόμα ένα χρήσιμο υλικό κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής εργασίας του κλαδέματος, αποτελούν και οι διάφορες πάστες προστασίας των τομών, ειδικά σε μεγάλες τομές ή και σε περιπτώσεις αυξημένου κινδύνου προσβολών.

Αυτά τα στοιχεία αποτελούν μόνο μερικές βασικές γραμμές και υποδείξεις για μία πρώτη επαφή του ενδιαφερόμενου με το κλάδεμα. Για να προχωρήσει κανείς περισσότερο σε αυτό το κομμάτι των καλλιεργητικών εργασιών, καλό θα είναι να μελετήσει σχετικά βιβλία για το κλάδεμα, καθώς και βιβλία δενδροκομίας ανάλογα με τα είδη των δέντρων που τον ενδιαφέρουν και τα οποία θέλει να καλλιεργήσει.
Τέλος σημαντικό ρόλο στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή των οδηγιών και των κανόνων του κλαδέματος, παίζει και η απόκτηση εμπειρίας στην πράξη.

Τί είναι αυτό λοιπόν που θα χρειαστείτε στο ξεκίνημά σας;
Για αρχή, βιβλία… και ένα καλό κλαδευτήρι.
Καλά κλαδέματα λοιπόν!